Türkiye’nin önemli ören yerlerinden biri olan Kaunos antik kenti, Güneybatý Anadolu’da, Akdeniz ile Ege Denizi’nin birbiriyle kesiþtiði bir bölgede, Rodos Adasý’nýn karþýsýnda, Köyceðiz Gölü’nü Akdeniz’e baðlayan Dalyan Çayý’nýn batý kýyýsýndadýr. Kaunos antik kenti, Akdeniz ve Ege Denizi arasýndaki stratejik konumundan ötürü önemli bir liman kenti olarak kurulmuþtur. Kentin limaný, zamanla Dalaman Çayý’nýn yüksek daðlardan getirdiði alüvyonlarla yataðýný doldurmasý ve daha sonra da yataðýný deðiþtirmesi ile bataklýk haline gelmiþtir. Limana gemilerin giremeyerek ticaretin yok olmasý ve bataklýklardan kaynaklanan hastalýklarýn artmasý ile ölü bir kent haline gelmiþtir. Güneybatýya yönlendirilmiþ yerleþimiyle kente ve denize hakim konumdaki Tiyatro, sadece kentin ayakta kalmýþ diðer yapýlarý arasýnda deðil, Anadolu Tiyatrolarý içinde de en iyi korunmuþ olanlarýndan biridir. Topografyasýndan kaynaklý olarak, tiyatronun doðu bölümünde yer alan oturma basamaklarý, düzeltilmiþ anakaya üzerine yerleþtirilmiþken, kuzey ve batý bölümünde bulunan oturma basamaklarý ise analemma ile desteklenmiþtir. Günümüzde, analemma ve oturma basamaklarýnýn bir bölümü ile sahne binasý yýkýk durumdadýr. Kentin yakýn çevresiyle birlikte bir “Arkeolojik Park” olarak deðerlendirilmesiyle baþlayan süreçte, kent yapýlarý için ayrýntýlý mimari belgeleme yapýlmasý hedeflenmiþtir. Bu belgeleme, sadece yapýlarýn tek baþlarýna ölçülmesini deðil; ayný zamanda yapýlarýn kent içindeki konumlarý, birbirleri ve topografya ile iliþkilerinin deðerlendirilmesi amacýný da taþýmaktadýr. Arazi ölçümleri, sayýsal koordinat ölçme cihazý ile yapýlmýþ ve tiyatronun temel geometrisi hakkýnda detaylý bir kayýt elde edilmiþtir. Tiyatronun yapýsal unsurlarý taþ taþ ölçülerek, tiyatronun ayrýntýlý üç boyutlu bir resmi elde edilmiþ ve bundan yararlanarak sayýsal ortamda bir restitüsyon modeli üretilmiþtir. Bu model sayesinde kullanýmdan kaynaklanan çeþitli durumlar canlandýrýlmak sureti ile yapýnýn temel karakteristikleri bulunmaya çalýþýlmýþtýr.

The ancient city of Caunus lies on the southwest shore of Anatolia, across the island of Rhodes. In the present time, it is located within the borders Köyceðiz town and is on the western bank of the Dalyan River, which connects Lake Köyceðiz with Mediterranean Sea. A port in earlier times, the city now is at quite a distance from the seashore due to the formation of the Dalyan Delta. Its harbor’s location was strategically important for ships sailing between Aegean Sea and the Eastern Mediterranean. The Caunus Theater, situated towards southwest and overlooks the city and sea, is one of the best preserved among the Anatolian theaters as well as other structures of Caunus. Owing to the topography of the site, while the seats situated on the east of the theatre are located on a reformed rock, the seats on the north and west are supported by analemma. Analemma along with some of the seats and the stage are currently in ruins. However, during the process initiated by the founding of an “archeological park” in the city together with its immediate surroundings, a detailed architectural documentation of the city buildings has been planned. This documentation aims not only to document the buildings in isolation but also to indicate the location of the buildings within the city and the relations between the buildings and the topography. Digital coordinate measuring equipment are used for measuring the land, and the fundamental geometry of the theater are recorded in detail. All structural elements are measured meticulously, and a detailed 3-dimensional picture of the theater is created, from which a restituition model is generated in digital format. We have attempted to identify the principal characteristics of the structure using simulations performed on the digital model.

Abstract | Full Text PDF

Geleneksel kentlerin ayrýlmaz bir parçasý olan çarþýlar, kent yapýlaþmasýnýn çeþitli zaman dilimlerindeki mimari özelliklerini yansýtan, ayný zamanda ticaret aktivitelerinin yanýsýra kent içi iletiþimin gerçekleþtiði mekanlar bütünüdür. Çeþitli mekansal deneyimler aracýlýðýyla kent belleðinin kazýndýðý geleneksel çarþýlarýn kültürel süreklilikleri, günümüzde kentlerin hýzlý mekansal deðiþimleri karþýsýnda tehdit altýndadýr. Bu çalýþma, Dünya Kültür Mirasý olan Tunus Medina çarþýlarýnýn küreselleþme karþýsýndaki direniþlerinin önemini ortaya koymayý amaçlamaktadýr. Kimlik, miras ve kolektif belleðin üçlü iliþkisinden ortaya çýkan kavramsal bir kültürel süreklilik modeli ortaya konmuþ ve bu modeli desteklemek üzere bir alan çalýþmasý gerçekleþtirilmiþtir. Sonuçta, Tunus Medina geleneksel çarþýlarý, kapitalist ticaret karþýsýnda, kültürel sürekliliðini korumasýna yardýmcý olan çeþitli resistatif özelliklerini halen devam ettirebilmektedir.

In ancient times, bazaars were an integral part of the city life; bifurcating from the city structure and reflecting each period of time’s architectural characteristics. It is also said that they are the source of 20 communications and trade activities. However, due to the quick changes in the cities’ spatial configurations that we are living in, these traditional spaces started to run a risk of possible cultural continuity alteration. But, despite the disturbing contradiction which is affecting their traditional allure, they still reflect an undying identity. They are still talking about the engraved cultural memory thro ugh several architectural traits and spatial experiences. This paper aims to highlight the significance of the 25 Medina of Tunis bazaars’ resistance against globalization. The present study case analysis lead to a conceptual framing of cultural continuity’s model being a tripartite relation between identity, heritage and collective memory. Through this research, it had been concluded that several resistance traits witness that the Medina of Tunis is still showing a cultural continuity able to counter the market capitalization.

Abstract | Full Text PDF

Pek çok ülkede tarihi ve doðal çevreler zaman içerisinde sosyo-kültürel, ekonomik, politik etkenler doðrultusunda dönüþüme maruz býrakýlmýþtýr. Mevcut kent dokusu içinde insanlarýn uzun yýllar boyunca deneyimleyerek oluþturduklarý ve kültürel yapýlarýnýn bir yansýmasý olan geleneksel konut dokularýnýn, çeþitli dönemlerde ortaya çýkan farklý gereksinimler doðrultusunda ve yeni yapým tekniklerinin kullanýmýyla hýzla ve kontrolsüz bir biçimde dönüþmesi, kentsel sorunlara sebep olmuþtur. Türkiye’de de bozulma sürecini tetikleyen en önemli unsur çok katlý konut yapýlarýnýn kentin mevcut dokusunu göz ardý ederek çoðalmasý olmuþtur. Bu makalede çalýþma alaný olarak seçilen Ýstanbul’da, 19. yüzyýldan itibaren inþa edilen çok katlý konutlarýn yarattýðý deðiþim analiz edilmekte, sosyal ve fiziksel çevre üzerindeki etkileri sorgulanmaktadýr. Makalede yeni mimari anlayýþýn insan ve kent yaþamýný dönüþtürmesindeki hýzý irdelenmekte ve günümüzde tüm kenti etkisi altýna alan bu yapýlaþmanýn kent belleðine olan etkileri deðerlendirlmektedir. Çaðdaþlýðýn biçimsel bir ifadesi olduðu düþünülen çok katlý konutlar, yalnýzca kent dokusunu deðiþtirmekle kalmamýþ, kullanýcýlarýn yaþamlarýný da derinden etkilemiþtir. Çeþitli araþtýrmacýlar, konutun bulunduðu yerden ayrý düþünülemeyeceðini, çevresiyle bir bütün olduðunu ifade etmektedir, ancak Türkiye’de konut ve çevre bütünlüðünün bulunduðu yaþam çevrelerine rastlamak giderek güçleþmektedir. Kitlesel üretim mantýðýnda, ihtiyaç ve çýkarlar doðrultusunda hýzla çoðalan ve kolektif yaþam biçimini barýndýran yeni konut formlarý, deðinilen sebeplerle günden güne bulunduðu çevreye yabancýlaþmakta ve beton yýðýnlarý biçiminde kenti istila etmektedir. Modernleþme sürecinden en çok etkilenen bölgelerden olmasý ve diðer metropollere oranla farklý yapý tekniði ve formlarýný bünyesinde barýndýrmasý dolayýsýyla Ýstanbul bu çalýþma için örnek olarak seçilmiþtir. Bu makalede yeni mimari arayýþlarýn etkisiyle Ýstanbul’da 19. yüzyýldan itibaren giderek yükselen çok katlý konut formlarýnýn insan yaþamýný nasýl etkilediði, süregelen bu modern mimari anlayýþýn kentin mevcut dokusunu nasýl deðiþtirdiði ve günümüz kentindeki durum incelenmektedir.

The rapid and unrestrained transformation of traditional housing patterns, generally based on the experience and cultural background of the inhabitants, as a result of different requirements and new building techniques, has caused various urban problems all over the world. Turkey has also encountered these problems during the development process of multi-storey dwellings that have ignored the existing urban pattern starting from late 19th century. This study deals with the transformation engendered by implementing blocks of multi-storey apartments in Ýstanbul, starting from the 19th century, and its effects on the social and physical environments. In fact, the new dwellings have influenced not only the urban pattern, but also social life. In this context, the influence of new building types on the urban pattern transformation and their effects on urban memory are evaluated. Various researchers have expressed their concern for considering dwellings separately from their environmental contexts. Unfortunately, environments integrating dwellings and their surroundings have become difficult to find in Turkey. Within the mass production mentality, new dwelling forms proliferating rapidly with various requirements and interests have invaded cities in the form of concrete blocks and have become estranged from the existing environment. Istanbul was selected in this study because it has been largely influenced by the modernization process and incorporates different building techniques and forms more than other Turkish metropolitan cities. This study aims to evaluate how the rise of multistoried dwellings in the 19th century, a historical districts in Istanbul, affected social life and how continuing this architectural approach has transformed the existing urban environment.

Abstract | Full Text PDF

Konut meselesi, mekânsal olduðu kadar, kültürel, sosyal ve ekonomik açýdan da insan hayatýnda önemli bir yere sahiptir. Bu etkenlerin/olgularýn doðru yönetilebilmesi doðrudan veya dolaylý olarak konutta mekân kalitesi konusu ile iliþkilidir. Bugün kentlerde yer alan mevcut konut stokunda önemli kalite problemleri yaþanmaktadýr. Bu stok içerisinde, bugün mekânsal kalite problemlerinin sýkça rastlandýðý modern konut yerleþmeleri önemli bir yer tutmaktadýr. 1930-1970 yýllarý arasýnda modern mimarlýk ve þehircilik ilkeleri ile tasarlanmýþ ve inþa edilmiþ, bu konutlar, zamanla eskime, bozulma veya bilinçsiz müdahale neticesinde özgün niteliklerini kaybetmeye baþlamýþtýr. Nitelik kayýplarýna baðlý olarak ortaya çýkan mekânsal kalite problemleri, son yýllarda çeþitli organizasyon ve kuruluþlarýn odak noktasý olmuþ, bu anlamda sürdürülebilirlik çalýþmalarýnda, mevcut stokta kalitenin sürdürülebilirliðine vurgu yapýlmýþtýr. Mevcut stokta mekânsal kalitenin sürdürülebilirliðinin saðlanmasý öncelikli olarak kalite düzeyinin araþtýrýlmasý/incelenmesi gerekliliðini ortaya çýkarmýþtýr. Kalite düzeyinin belirlenebilmesi için kullanýcýlarýn konut ve konut yakýn çevresi ile kurduðu iliþkinin detaylý analizine ihtiyaç duyulmaktadýr. Bu çalýþma ile mevcut stokta yer alan modern dönem konut yerleþmelerinde bugün mekânsal kalite düzeyinin belirlenebilmesinde etkili parametrelerin ortaya çýkarýlmasý hedeflenmiþtir. Çalýþmada literatür taramasý, saha gözlemleri ve anketlerden elde edilen veriler bütünleþik olarak analiz edilmiþ ve deðerlendirme yapýlmýþtýr. Ýlk olarak, mekânsal kalite düzeyinin belirlenmesinde etkin parametrelerin araþtýrýldýðý çalýþmalar incelenmiþtir. Modern mimarlýk ve þehircilik örneklerinden biri olan 4. Levent Mahallesi, çalýþma alaný olarak belirlenmiþ, bölgede gözlem ve tespitler yapýlmýþtýr. Kalite düzeyini belirlemek üzere oluþturulan sorularla bölgede yaþayan 40 konut kullanýcýsý ile anket çalýþmasý gerçekleþtirilmiþtir. Kullanýcýlarýn konutlarý ve konut yakýn çevresi ile kurduðu iliþkiler üzerinden kalite düzeyi incelenmiþ, kalite algýsýna dair yorumlar getirilmiþtir.

An extremely large housing stock representing different concepts and designed with diverse ideas exists. This is important so as to sustain a variety of social, cultural and economic factors. Modern housing settlements from 1930-1970 represent a very important part of the stock in terms of both a long lifetime and the cultural memory of the city. Today, a lot of housing from this period have several spatial quality problems. To solve the problems and sustain the quality, the first things we need to examine are the factors of spatial quality and user characteristics. This research focuses on modern housing stock spatial quality problems and their parameters. The main aim of the study is to examine the facts of the spatial quality with user perceptions. The method of the study is based on a literature review, site observations and questionnaires with the users. At the beginning, the quality concept in housing settlements and parameters of the spatial quality in existing stock were researched. Site observations were made in the 4th Levent Neighbourhood that was designed and built in the modern period. With the help of the literature review and site observations, details of the questionnaires were defined. The questionnaires about spatial quality were conducted with 40 residential users in the neighbourhood, and the results were analysed along with the comments.

Abstract | Full Text PDF

Yüksek yapýlar ortaya çýktýðý ilk dönemden bu yana her zaman deðiþim ve geliþim içerisindedir. Çok katlý yapýlarýn geliþimi incelendiðinde fonksiyon bakýmýndan daha çok ofis iþleviyle kullanýlmaktadýr. Fakat çaðýmýz kent yaþamýnýn deðiþen ekonomik, sosyal ve kültürel gereksinimlerine göre bu oran giderek azalmakta ve çok katlý yüksek yapýlarda ofis kullanýmýnýn yerini konut kullanýmýna býraktýðý görülmektedir. Dünya genelinde yüksek yapýlarýn %45’inin ofis yapýsý olarak kullanýldýðý görülürken Türkiye’de ise bu yapýlar %50’den fazla oranda konut iþlevindedir. Ýnsanlar zamanlarýnýn büyük bir kýsmýný konutlarda geçirmekte olup, yüksek yapýlarýn da kullanýcýlarýna standart bir konut konforunu sunmasý gerekmektedir. Bu çalýþmada, giderek yaygýnlaþma eðilimi gösteren yüksek konut yapýlarýndaki fiziksel iç çevre koþullarýný oluþturan parametrelerin iç ortam konforu üzerindeki etkisi incelenmiþtir. Seçilen ulusal ve uluslararasý yüksek konut örnekleri, iç ortam kalitesini belirleyen parametrelere göre karþýlaþtýrýlmýþtýr. Yeni yüksek konut yapý üretiminde; tasarým, planlama, teknoloji, malzeme ve uygulama alanlarýnda; fiziksel çevre koþullarýnýn, kullanýcý saðlýðýný olumsuz yönde etkilemeyen ve onlarýn performansýný/verimliliðini artýrýrken enerji verimliliði de saðlayan yöntemler belirlenmeye çalýþýlmýþtýr. Yüksek yapýlar çevreye saygýlý, enerji verimli ve sürdürülebilir olarak tasarlanabilmektedir. Ancak yüksekliðin arttýðý her metrede bu niteliklerin etkin olarak yapýda uygulanabilirliði de azalmaktadýr. Çalýþmanýn sonucunda, yüksek bir konut yapýsýnda ideal iç ortam kalitesini saðlamakta en etkili öðenin yapý kabuðu olduðu görülmüþtür. Yapý kabuðunun tek cidarlý olarak tasarlanmasý, iç ortam kalitesinin kullanýcý güvenliðiyle birlikte sürdürülebilirliðini kýsýtlayabilmektedir. Fakat çift cidarlý olarak tasarlanan yapý kabuðunun katmanlý yapýsýyla ýsýl konforun, doðal havalandýrma olanaðýyla temiz iç hava kalitesinin, ses yalýtýmý özelliðiyle akustik konforun ve güneþ kontrol elemanlarýyla aydýnlatma konforunun iç ortam kalitesini ve kullanýcý güvenliðini daha kolay ve sürdürülebilir þekilde saðlayabileceði belirlenmiþtir.

High-rise buildings are constantly changing and developing since they first began to be constructed. When the development of high-rise buildings is examined, most are found being used as offices. However, according to the changing economic, social and cultural requirements of contemporary urban life, this function has been declining, and high-rise office buildings have been replaced with residential apartments. Although high-rise buildings are still primarily used as offices around the world (45%), more than 50% are used as residential buildings in Turkey. As people spend a considerable amount of time in residential spaces, high-rise buildings must also offer standard residence comforts to their users when functioning residentially. In this study, the influence of physical indoor environment parameters in high-rise residential buildings on their indoor environmental quality (IEQ) is examined. Selected national and international buildings are compared in terms of IEQ-determining parameters. To construct new high-rise residential buildings, methods—design, planning, technology, material, and application—that do not affect user health negatively and enhances the user productivity and energy efficiency have been determined. High-rise buildings can be designed to be environment friendly, energy efficient, and sustainable. However, the applicability of these factors decreases with per-meter increases in the building height. The study result indicates building skin as the most important component for obtaining an ideal IEQ. The design of the building envelope as a single façade can hamper the IEQ sustainability as well as occupant safety. However, designing the building envelope as a double skin façade offers thermal comfort with layered structure, fresh indoor air quality with opportunities for natural ventilation, acoustic comfort with noise absorption, and illumination comfort with sun control elements and can easily and sustainably ensure IEQ and occupant safety.

Abstract | Full Text PDF

Su deðirmenleri; ilk çaðlardan baþlayarak su gücü teknolojisindeki geliþimin izlerini taþýyan, toplumlarýn kültürel yapýsýný ve yaþam biçimini yansýtan endüstri mirasý örnekleri olup, yapý tipleri, düzenekleri ve üretim teknikleri açýsýndan “tarihi belge” niteliði taþýmaktadýr. Anadolu’da genellikle öðütme amaçlý kullanýldýðý bilinen su deðirmenlerinin ülkemizin üç farklý su havzasýnda ön tespit amaçlý araþtýrýlmasý sonucunda; günümüze ulaþan örneklerin kültür mirasý olarak deðerlendirilmelerinin göz ardý edildiði ve tescilsiz olduðu saptanarak, çoklu tehditler altýnda tahrip olan bu yapýlarýn korunmasý konusunda bir çalýþma baþlatýlmasý gerekli görülmüþtür. Etkin korumanýn ilk adýmýnýn korunacak kültür varlýðýnýn belgelenmesiyle baþlamasý doðrultusunda, tespit edilen deðirmenlerin envanterlenerek korunmasý hedeflenmiþtir. Buna yönelik TÜBA-TÜKSEK Türkiye Kültür Envanteri Projesi kýlavuzu ilkeleri doðrultusunda, yerleþme ve yapý ölçeðinde iki ayrý fiþ oluþturularak “deðirmen envanteri” modeli geliþtirilmiþtir. Fiþler “Doðu Karadeniz Havzasý” “Çaðlayan, Sulak, Arýlý” alt havzalarýnda tespit edilen (25) su deðirmeninin korunmasý sürecinin baþlatýlmasý amacýyla belgeleme çalýþmalarýnda kullanýlmýþtýr. Yapý ve teknolojik sistem olarak özgünlük ve bütünlük açýsýndan deðirmenlere özgü belirlenen ölçütlere göre sorgulanan deðirmenlerin, özgün yapýsal ve biçimsel sürdürülebilirliklerinin tehdit altýnda olduðu tespit edilmiþtir. Saptanan bozulmalar yapýsal ve biçimsel açýlardan bozulmanýn þekline, yerine ve önemine göre sayýsal olarak deðerlendirilmiþtir. Sonuca göre yapýlan sýralamada bozulma durumu açýsýndan kötü durumda olup acil önlem alýnmasý gereken yapýlarýn belirlendiði bir koruma yaklaþýmý ortaya konmuþtur.

Watermills are examples of industrial heritage carrying traces of improvement in hydraulic power technology and reveal societies’ cultural structure and lifestyle since the ancient times. They are “historical documents” in terms of structure type, assembly, and production techniques. A research conducted on the water mills of Anatolia known to be used for grinding in three different water basins revealed that watermills surviving to the present day are not considered cultural heritage and are unregistered; hence, a study for the conservation of these structures was decided to be started. To effectively conserve them, creating inventories for the identified watermills was undertaken. Accordingly, a “watermill inventory” model was developed by creating two different forms about settlement and structure details, using the TÜBA-TÜKSEK Turkish Cultural Inventory Project principles as guidelines. These forms were used for documenting 25 watermills identified in “Eastern Black Sea Basin” and “Çaðlayan, Sulak, Arýlý” subbasins. The watermills were examined according to criteria based on their originality and integrity of their structure and technology. The original structural sustainability of the watermills was determined to be under threat, and the determined deteriorations were numerically evaluated according to their form, location, and significance. Based on results of the evaluation, a conservation approach was designed and used to identify watermills having priority for conservation according to the structures ranked according to their deterioration status.

Abstract | Full Text PDF

20. yy.ýn yeni teknolojilerinden olan uçak ve ona baðlý geliþen havacýlýk sanayisi, heyecan verici bir icat olarak önce askeri, sonra sivil alanda yeni yapý türlerinin oluþmasýna neden olmuþtur. Batýlý ülkelerle ayný yýllarda önce Osmanlý Devleti, sonra da Türkiye Cumhuriyeti bu yeni geliþen alaný kendi olanaklarý ile takip etmiþ, bu konuda giriþimler baþlatmýþtýr. Askeri havacýlýðýn doðmasý, havacýlýk teþkilatlarýnýn kurulmasý, bunlarýn savaþlarda ve devletlerarasý iliþkilerde önemli rol oynayacaðýnýn anlaþýlmasý üzerine Osmanlý Devleti de 1909 yýlýndan itibaren kendi bünyesinde askeri havacýlýk teþkilatýný kurma çalýþmasýna girmiþ; 1909-1912 arasýnda askeri havacýlýk teþkilatlarýný kuran ABD, Fransa, Ýngiltere, Almanya, Ýtalya, Avusturya ve Rusya ile ayný dönemde dünya havacýlýðýndaki yerini almýþtýr. Bu anlamda ortaya çýkan yeni yapý türleri; hangarlar, havalimanlarý, uçuþ okullarý, uçak fabrikalarý ve rüzgar tünelleri olmuþtur. Osmanlý Devleti, yurtdýþýna sayýlý (2-3) öðrenci göndermektense, ülkede mektep kurmayý ve daha çok sayýda öðrenci yetiþtirmeyi amaçlamýþ, bunun için ilk havacýlýk yapýlarýndan olan Yeþilköy (Ayastefanos) Tayyare Mektebi’ni/Ýstasyonu’nu (1912-1919) ve Yeþilköy (Ayastefanos) Deniz Tayyare Mektebi’ni (1914-1919) savaþ arasý dönemde kurmuþtur. Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra Osmanlý’dan kalan bu tesisler elden geçirilip yenilenerek kullanýlmýþ, ilaveten yeni yerlerde yeni yapýlar yapýlmýþtýr. Bu makale kapsamýnda Türkiye Cumhuriyeti’nin havacýlýk sanayii alanýndaki ilk sivil giriþimlerinden biri olan Beþiktaþ Tayyare Fabrikasý yerleþkesi arþiv belgelerine dayanarak mimari yorumlarla anlatýlmýþtýr.

Aircraft as a novel and exciting technological invention of the 20th century and aviation industry engendered new building types, first for the military and then for civil purposes. This developing field was pursued by the Ottoman State in the same years as the western countries and later by the Republic of Turkey, with its own facilities, and initiatives were started in this regard. Upon the emergence of military aviation, establishment of aviation organizations, and comprehension of their important role in wars and intergovernmental relationships, the Ottoman State attempted to establish a military aviation organization within its own body as of 1909 and earned itself a place in world aviation in the same period as did the United States, France, Britain, Germany, Italy, Austria and Russia (which established theirs between 1909–1912). In this context, the new emergent structure types have been hangars, airports, aviation schools, aircraft factories, and wind tunnels. Ottoman State aimed at establishing schools and educating more students in the country rather than sending two or three students abroad. To this end, as the structures of aviation Yeþilköy (San Stefano) Aviation School/Station (1912–1919), and Yeþilköy (San Stefano) Naval Aircraft School (1914–1919) were built during the inter-war period. After the Republic of Turkey was established, the facilities inherited from Ottoman State have been used and improved. Additionally, new structures have been constructed in new places. The facility of Beþiktaþ Aircraft Factory as one of the first civil initiatives in aviation industry of the Republic of Turkey will be reviewed in this study based on the archives and architectural interpretations.

Abstract | Full Text PDF

1990’lý yýllarda, Kuzey Amerika ve Batý Avrupa ülkelerinin sosyal konut ve kentsel yenileme politikalarýnda meydana gelen en önemli deðiþikliklerden biri “Karma Gelirli Konut” stratejisidir. Bu strateji, toplum ekonomik ve sosyal yönden harmanlandýðýnda, buna uygun mekânlar üretildiðinde ve temel kamu hizmetleri saðlandýðýnda yoksulluðun daha kolay çözüleceði ve toplum fonksiyonlarýnýn daha iyi çalýþacaðý varsayýmýna dayanýr. Kentsel dönüþümün sadece fiziksel boyutta ele alýnmasýnýn yarattýðý sorunlar, kentsel yenileme politikalarýnýn “sürdürülebilirlik, çeþitlilik ve yerel halk katýlýmý” parametreleri üzerinden daha geniþ-kapsamlý ve daha uzun soluklu bir süreç olarak ele alýnmasýna yol açmýþtýr. Türkiye’de ise 2000’li yýllarda özellikle dar gelirli kesimlerin konut alanlarýna yönelen kentsel dönüþüm uygulamalarýnda, mevcut konutlar yýkýlmakta ve hak sahipleri kimi zaman ayný alanda, kimi zaman da kentin çeperinde genellikle Toplu Konut Ýdaresi (TOKÝ) tarafýndan inþa edilen yüksek katlý bloklara taþýnmaktýr. Bu alanlarda inþa edilen konutlara hem gecekondu alanlarýnda yaþayan hak sahipleri hem de bu konutlarý satýn alan farklý gelir gruplarýna mensup kiþiler yerleþtirilmektedir. Bu uygulama, karma gelirli konut giriþimlerine benzer sonuçlar üretmektedir. Ancak bu durum, yoksulluðun yoðunlaþmasýnýn kötü etkilerini azaltmaya yönelik bilinçli bir dönüþüm stratejisinden çok, uygulamada ortaya çýkan bir benzerlikten kaynaklanmaktadýr. Bu makalede, 1980’ler sonrasýnda izlenen konut politikalarýnýn hem Türkiye’de hem de geliþmiþ ülkelerde ortaya çýkardýðý yeni sorunlar ve çözüm arayýþlarý eleþtirel bir bakýþ açýsýyla irdelenecektir. Doktora tezi kapsamýnda yapýlan bu çalýþma, Türkiye’de gecekondu alanlarýndaki dönüþüm uygulamalarýnýn sosyo-mekânsal etkilerini ve “olumsal” olarak ortaya çýkan “karma gelirli konut” benzeri geliþimleri, Ankara’nýn ilk ve en önemli gecekondu geliþimlerinin görüldüðü Ankara-Altýndað Tepesi Gültepe Mahallesi Kentsel Dönüþüm alanýnda yapýlan araþtýrmanýn sonuçlarýna dayanarak tartýþmayý hedeflemektedir.

One of the important changes in both public housing areas and national urban renewal policies of North America and Western European countries in the 1990s is the “Mixed-Income Housing Strategy.” It is grounded on the assumption that problems of poverty will be solved more easily and society will function more efficiently if the society is mixed in terms of society and economy and if suitable spatial organization are made and necessary public services provided. The problems related to transformations only in physical terms have led to a more comprehensive and long-term approach in urban transformation considering parameters such as “sustainability, diversity and participation.” In Turkey, the current policy concerning particularly the housing areas of low-income groups constitutes demolishing the existing buildings and moving the titleholders to housing blocks built generally by Mass Housing Development Agency (TOKÝ) in the same area or on the periphery of the city. Apart from the titleholders from demolished areas, the new flats are sold to households with a range of income levels. Hence, outcomes similar to those emerging from mixed-housing areas in western countries can be observed in these areas. However, this situation does not stem from a decisive policy of minimizing the negative effects of poverty concentration but from a similarity in practice. In this article, the housing policies of both developed western countries and Turkey, especially after the 1980s, will be explored. Based on the doctoral thesis, a case study was created between 2012 and 2015 on Gultepe Squatter Renewal Area in Altýndag district, the first and most important squatter housing area of Ankara. Based on the findings of the case study, the social, economic, and spatial results of urban renewal practices in squatter housing areas as well as the contingent developments similar to mixed-income housing areas will be discussed.

Abstract | Full Text PDF

Ýktisadi “dalgalanma derecesi” veya diðer bir deyiþle “oynaklýk” (volatilite) sýk ve þiddetli dalgalanan bir ekonomik yapýyý tanýmlar. Günümüze kadar olan süreçte, bölge planlama ve iktisat literatüründe bu hususta araþtýrmalar yapýlmýþ olsa da, istihdam dalgalanmalarýnýn neden ve sonuçlarýna, özellikle coðraf daðýlýmýna ve bölgeler arasý farklýlýklarýna çok az deðinilmiþtir. Bu çalýþmanýn amacý Türkiye’deki istihdam dalgalanmalarýnýn sebeplerini araþtýrmak ve bölgeler arasýnda oluþan farklý dinamikleri ortaya çýkarmaktýr. Diðer bir deðiþle, istihdam bakýmýndan ülkemizinin hangi bölgeleri daha istikrarlýdýr veya daha az þiddetli dalgalanmalara maruz kalmaktadýr? Bu durumun altýnda yatan sebepler nelerdir? Bu sorular, TÜÝK’in tanýmladýðý 26 Düzey-2 istatistiki bölge ve 2004-2013 dönemi için araþtýrýlmýþtýr. Yöntem olarak, deðiþik panel regresyonlarý (Rassal Etki ve En Küçük Kareler yöntemi) ve zaman serisi metotlarý kullanýlmýþtýr. Yapýlan ampirik analizler sonucu iki temel bulgu elde edilmiþtir. Birincisi, bölgeler arasýnda istihdam dalgalanma derecelerinin ciddi bir farklýlaþma gösterdiðidir. Ýkincisi ise, bu durumun altýnda yatan faktörlerin çokça demografik ve piyasa büyüklüðü ile iliþkili olduðudur. Öyle ki, iþgücüne katýlýmýn yüksek olduðu bölgeler, nüfus ve istihdam bakýmýndan büyük olan bölgeler ve ekonomik büyüme hýzý ýlýmlý “ortalama-seviyede” olan bölgeler, daha istikrarlý bir istihdam görüntüsü çizmektedir.

Regional employment volatility is a phenomenon describing the strongly fluctuating patterns of employment. In the extant literature, far little attention has been devoted to understanding the causes and consequences of this phenomenon in developing countries. The present study aims to analyze the cross-regional determinants of employment volatility in Turkey. We use a range of panel data regression methods (Random Effects and OLS) and adopt employment data and various other explanatory variables for NUTS-II regions over the period 2004–2013. Our analyses indicate two main results: first, there are sizable cross-regional differences in employment volatility, and second, the volatility of a region is mostly related to demographic and market-size characteristics. Hence, regions with a high rate of labor market participation moderated growth rates and the ones constituting greater market areas experienced a relatively smooth employment pattern and, thus, enjoy a stable economy.

Abstract | Full Text PDF

20. yüzyýlýn son çeyreðinden baþlayarak günümüze kadar geçen dönemde insanlýk tarihindeki son politik-ekonomik ve toplumsal dönüþüme tanýklýk edilmektedir. Bu vetirede planlama disiplini, kent, kent yönetimi biçimi vb. konularla ilgili hususlarýn, yeniden ele alýnmasý gündeme gelmiþtir. 1970’li yýllarýn ortasýndan baþlayarak yaþanan ve bütün dünyayý etkileyen bu dönüþüm sürecinde Keynezci yönetim (welfare state) anlayýþý yerine Giriþimci yönetim (entrepreneurial state) anlayýþýnýn benimsenmesi, planlama paradigmasýnýn da deðiþimine neden olmuþtur. Bu çerçevede yukarýdan aþaðýya kurgulanan planlama yaklaþýmý yerine; yatay hiyerarþi kapsamýnda yereli önemseyen, birlikte planlama olgusunu destekleyen, iletiþimsel rasyonaliteye dayalý katýlýmcý planlama düþüncesinin pratiðe dökülmesinin önü açýldýðý bir yaklaþým benimsenmektedir. Ülkemizde de yukarýda ifade edilen katýlýmcý planlama yaklaþýmý kapsamýnda çeþitli deneyimler yaþanmaktadýr. Bu deneyimlerin en güncel olanlarýndan birisi de 10.10.2016 tarihinde Mersin Büyükþehir Belediyesi’nce onaylanan, Mersin bütünü için üretilen, üst ölçekli bir plan olan 1/100 000 ölçekli Mersin Ýl Çevre Düzeni Planý’dýr. Bu çalýþmanýn amacý sözü edilen planýn üretilmesi sürecindeki katýlým deneyiminin literatüre aktararak, Türkiye’de katýlýmcý planlama anlayýþýyla üretilecek planlar için katký sunmaktýr. Mersin Ýl Çevre Düzeni Planý’nýn katýlým bölümüyle sýnýrlandýrýlan bu çalýþmada, katýlým süreci ile sürece iliþkin bulgulara yer verilmektedir. Söz konusu sürecin baþarýsý eþitlik, bilgi, yöntem ve sorumluluk baþlýklarý altýndaki performans göstergeleri çerçevesinde deðerlendirilmiþ ve betimleyeci bir yaklaþýmla ele alýnmýþtýr.

Since the last quarter of the 20th century, humanity has been witnessing the final political-economic and social transformation in history. Matters related to the issues such as planning, city, urban management have been identified for reconsideration. Adopting the concept of an entrepreneurial state instead of a welfare state led to a change in the planning paradigm of this transformation process that began in the mid-1970s and affected the entire world. In this framework, instead of the top-down planning approach, in an approach where the idea of participatory planning based on communicative rationality and that cares about the locality and supports the collaborative planning is adopted and put into practice, in thec context of a horizontal hierarchy. In Turkey, experiences within the context of participatory planning approach are varied. One of the most up-to-date of these experiences is the 1/100,000 scaled Mersin Environment Plan, which is an upper-scale plan produced for the entire Mersin, approved by the Mersin Metropolitan Municipality on 10.10.2016. The aim of this study is to contribute to the plans by transferring the participation experience gained in the process of creating the Mersin Environmental Plan. This study, which is limited to the participation section of the Mersin Environment Plan, includes findings on the process of participation. The success of the process is assessed under the headings of performance indicators such as equality, knowledge, method, and responsibility, and it is discussed via a descriptive approach.

Abstract | Full Text PDF

Ankara’da konut fiyatlarý farklý alanlara göre çeþitlilik göstermektedir. Bazý mahallelerde küçük ölçekli üreticiler orta gelir grubuna yönelik daha düþük fiyatta konut üretimi yaparken, farklý mahallelerde yüksek fiyatlarla eþleþen lüks konutlara da büyük talepler söz konusudur. Bu çalýþmanýn amacý, farklý analizler yardýmýyla Ankara’nýn konut fiyatlarýný sekiz merkezi ilçenin sonuçlarýna dayandýrarak incelemektir. Ýlk önce, Türkiye’deki büyük emlak sitelerinden birinde, Eylül 2015 ve Kasým 2015 tarihleri arasýnda ilgili her ilçenin farklý mahallelerinde satýþta olan konutlara iliþkin veri toplanarak, hedonik analiz gerçekleþtirilmiþtir. Çalýþmanýn sonuçlarý, konut fiyatlarýnýn, konut biriminin büyüklüðüyle, banyo sayýsýyla, binanýn kat sayýsý ile, oda sayýsýyla, binaný yaþý ile, konutun Çankaya, Etimesgut, Gölbaþý ya da Keçiören ilçelerinde yer almasýyla, konutun tipiyle ve ýsýnma sistemiyle iliþkili olduðunu göstermiþtir. Ýkinci aþama olarak, hedonik analiz sonuçlarýndan elde edilen fiyat tahminlerinin, mahalle bazýnda farklýlýk gösterip göstermediðini araþtýrmak için mekânsal bir analiz gerçekleþtirilmiþtir. Bu analizlere göre, hedonik fonksiyonun ortaya koyduðu fiyat tahminleri Keçiören’in mahallerinde en iyi sonuçlarý yakalarken, Çankaya ilçesine ait mahallelerde daha uzak tahmini sonuçlar elde etmiþtir.

House prices in Ankara vary according to locations. In neighborhoods wherein the house process are relatively lower, small house builders target the middle income groups; however, other neighborhoods have a great demand for more luxury housing projects along with high house prices. This study aims to investigate the house prices in Ankara drawing on the results of case studies that use different analyses targeting eight central districts. First, data was collected from the largest real estate website in Turkey providing information on dwelling units on sale between September 2015 and December 2015 in the different neighborhoods of the districts; the collected data was hedonically analyzed. The analysis results reveal that the price of dwelling units is significantly related to the size, number of bathrooms, number of stories, number of rooms, age, location (whether or not the dwelling units is located in Çankaya, Etimesgut, Gölbaþý or Keçiören), type, and heating system of the dwelling unit. Second, a spatial analysis was performed to identify whether the success of price estimation of hedonic analysis differ based on neighborhoods. Results of this analysis show that price estimation of the hedonic analysis best fit the house prices in Keçiören neighborhood; however, it was less successful in predicting the prices for the neighborhoods in Çankaya District.

Abstract | Full Text PDF

Yapým projelerinde rol alan proje katýlýmcýlarýnýn hak ve sorumluluklarýnýn net olarak belirlenmesi, proje katýlýmcýlarý arasýndaki iliþkilerin doðru bir þekilde tanýmlanmasý, karþýlaþýlabilecek problemlere önceden çözüm önerisi getirerek yapým sürecinin iþleyiþinin, koþullarýnýn, takip ve kontrolünün yapýlabilmesi için gerekli olan belgeler sözleþme dokümanlarý olarak tanýmlanmaktadýr. Türkiye kamu yapým ihalelerinde kullanýlmak üzere geliþtirilmiþ olan sözleþme dokümanlarý Kamu Ýhale Kurumu (KÝK) tarafýndan geliþtirilmiþ olan dokümanlardýr. Söz konusu dokümanlarýn kamunun yaptýrdýðý tüm yapým projeleri için geçerli ve genel nitelikte olmalarýna ve tüm kamu yapým ihalelerinde kullanýlmalarýna raðmen, hem içerik hem de kapsamlarý bakýmýndan yeterli olmadýklarý görülmektedir. KÝK sözleþme dokümanlarýnýn eksik ve yetersiz olmalarý, kamu yapým projelerinin istenilen süre, bütçe ve kalitede tamamlanmasýnda birtakým problemlere ve zorluklara yol açmakta; ayrýca proje katýlýmcýlarý arasýnda anlaþmazlýklarýn ortaya çýkmasýna neden olmaktadýr. Bu çalýþmada kamu yapým ihaleleri ile gerçekleþtirilecek olan yapým projelerinde kullanýlmakta olan idare-yüklenici sözleþmesi ve genel þartname dokümanýnýn eksik ve yetersiz kaldýðý alanlarýn belirlenmesi ve bu dokümanlardan kaynaklanan problemlerin tespit edilmesini amaçlanmýþtýr. Söz konusu amaca ulaþmak için karþýlaþtýrma ve alan araþtýrmasý yöntemleri kullanýlmýþtýr. Karþýlaþtýrma yöntemi ile KÝK standart sözleþme dokümanlarý yurtdýþýnda yaygýn olarak kullanýlmakta olan standart sözleþme dokümanlarý ile karþýlaþtýrýlarak, KÝK standart sözleþme dokümanlarýnýn eksik kalan yönleri belirlenmiþ ve KÝK standart sözleþme dokümanlarýnda bulunmayan unsurlar tespit edilmiþtir. Ardýndan, alan araþtýrmasý ile KÝK sözleþme dokümanlarýnda karþýlaþtýrma yöntemi ile tespit edilen eksikliklerin ve yetersizliklerin yapým sözleþmelerinin uygulanmasý sýrasýnda ne tür problemlere neden olduðu araþtýrýlmýþ; kamu yapým ihalelerinde mevcut olarak kullanýlmakta olan dokümanlarýn problemli noktalarý ve taraflar arasýnda anlaþmazlýða neden olan maddeleri tespit edilmiþtir. Sonuç olarak, KÝK standart sözleþme dokümanlarýnýn en problem yaratan ve taraflar arasýnda sýklýkla anlaþmazlýða neden olan taraflarýnýn belirli konular üzerinde yoðunlaþtýðý belirlenmiþtir. Bu konular sözleþmenin taraflarý arasýndaki eþitlik ilkesi, sözleþme dokümanlarýnda yer alan hükümler, idareden kaynaklanan problemler, deðiþiklik yapýlmasý, sözleþmede bulunmayan iþlerin fiyatýnýn tespiti, süre uzatýmý, sözleþmenin feshi ve anlaþmazlýklarýn çözümü konularý olarak sýralanmýþtýr.

In construction projects, documents that clearly define the rights and responsibilities of all project participants, properly identify the relationships among the project participants, and provide advance solutions to the encountered problems are defined as contract documents. The standard contract documents, developed to be used in the Turkish public construction projects, are ones published by the Public Procurement Authority (KIK). Although these contract documents are valid for all public construction projects and used in all public construction procurements, they are sufficient in neither scope nor content. Due to the KIK documents being deficient and insufficient, several problems occur in completing construction projects within the desired time, cost, and quality; moreover, many disputes arise between different project participants. This study aims to identify the deficient and insufficient components of owner–contractor agreements and the general conditions under which documents and clauses caused disputes between the parties; and to determine the problems caused by these deficiencies and insufficiencies. To this end, the comparative analysis and field research methods have been used. KIK documents have been compared with standard contract documents commonly accepted and used in the construction industry in order to identify the deficiencies and insufficiencies of KIK documents. Next, through field research, identified deficiencies and insufficiencies of KIK documents have been examined to understand whether they caused problems while executing the construction. Then, KIK documents’ problematic issues and provisions that caused disputes are determined and specific issues are identified. These issues include the discrepancies in the principle of equality between the parties, provisions of the documents, problems arising from the contracting entity, changes, determination of the price for the uncommitted works, extension of time, termination of the contract, and dispute resolution.

Abstract | Full Text PDF

Tasarým insanýn zihninde baþlayan ve ürünle sonuçlanan bir süreçtir. Bu süreç baþlangýçta belirlenen bir tasarým problemine yani tasarýmcýdan beklenen çözüme ve tasarýmcýnýn konuya yaklaþýmý, algýsý, yaratýcýlýðý ve bakýþ açýsýna göre farklý þekillerde sonuçlanýr. Bu nedenle tasarým, tasarlayan kiþiye baðlý olarak sonsuz sayýda çözümü olan bir problemdir. Bu durum eðitimde tasarýmýn öðrenciler tarafýndan öðrenilmesi ve kavranmasýný da zorlaþtýrmaktadýr. Çünkü tasarýmda tek bir doðrudan söz etmek mümkün deðildir. Bütün tasarým disiplinlerinde olduðu gibi peyzaj mimarlýðý eðitiminde de durum aynýdýr. Dolayýsýyla peyzaj tasarýmý eðitiminde de farklý yöntem ve teknikler uygulanmaktadýr. Bu çalýþmada Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Peyzaj Mimarlýðý Bölümündeki öðrencilerin peyzaj tasarýmý eðitimindeki bir stüdyo çalýþmasý üzerinden deðerlendirme yapýlmýþtýr. Bölüm öðrencilerinin mezun olana kadar altý dönem farklý konularla almak zorunda olduklarý Çevre Tasarým Proje (ÇTP) dersinin birincisi olan bu stüdyo çalýþmasý ilk proje dersi olmasý açýsýndan da önemlidir. Sonuçta sýnýftaki bir çalýþma grubundaki öðrencilerin ortaya koyduðu 8 projenin dersin baþlangýcýnda belirlenen ders öðrenme çýktýlarýna göre baþarýlý olduðu görülmüþtür.

Design is a process that begins in an individual’s mind and finally results in a physical product. This process functions in different ways based on the initially defined design problem, in other words, the solution expected of the designer and designer’s approach, perception, creativity, and perspective. Thus, design is a problem that has infinite number of solutions depending on the designer, making it difficult for students of design to learn and comprehend it in education because it is not possible to talk about one single truth in design. This fact applies to landscape architecture education, like other design disciplines. Thus, landscape design education uses methods and techniques different from other disciplines of design. In this study, the studio work of the landscape design training of the students in Karadeniz Technical University (KTU) Landscape Architecture Department was assessed. This studio work is also important as it is the first of a series of Environmental Design Project (EDP) courses that the students are required to take for six semesters on different subjects. The results show that the eight students’ projects in the study group fulfilled the course learning outputs determined at the beginning of the lesson.

Abstract | Full Text PDF